Tarımın Kenti Tire
Tire ekonomisinin gücünü tarımsal potansiyeli teşkil eder. Çiftçisi bilinçli üretim yapar ve modern teknik ve tarım yöntemlerini kullanır. Tire, sahip olduğu coğrafi özellikler nedeniyle tarımsal üretim ve hayvancılık açısından ayrıcalıklı ve avantajlıdır.
Ilıman iklimin etkin olduğu Tire'de polikültür tarım yapılmaktadır. Tire, muz, fındık ve çay dışında her türlü kültür bitkisi tarımının da yapılabildiği bir ekolojiye sahiptir. Bunun yanı sıra sahip olduğu coğrafi özellikler nedeniyle aynı araziden yılda üç ürün alınabilmesi de mümkün olmaktadır. İlçe nüfusunun %80'i tarımdan gelir elde etmektedir.
TARIM ÜRÜNLERİ
Tire'de üretilen başlıca tarım ürünleri buğday, pamuk, sılajlık mısır, tütün, susam, arpa ile şeftali, karpuz, kavun gibi yaş meyve ve domates, biber, enginar türü yaş sebzelerdir.
Bunların yanı sıra bazı tarım ürünlerindeki Tire kalitesi oldukça ön plana çıkmaktadır. Örneğin incir, zeytin, kestane, nar, ceviz, kiraz, karadut, gibi tarım ürünleri kalitesi ile Tire tarım ürünlerinin en tanınmışları arasında yer almaktadır.
Tire’de yetiştirilen bazı tarım ürünlerinin önem ve özellikleri şu şekildedir.
Karadut: Karadut, Ege Bölgesinde en yoğun Tire'nin Cambazlı Köyü'nde yetiştirilmektedir. Tire'de elde edilen karadut yılda ortalama 100 ton civarındadır. Şifalı bir meyve olan karaduttan; şurup, reçel ve karadut ekşisi yapılmaktadır. Karadut şurubunun; tabii antibiyotik özelliği olduğu, dil üstündeki yaralarda ve cilt hastalıklarının ilacı olarak hücre yenileyici etkisinden faydalanılarak tedavi amaçlı kullanıldığı bilinmektedir.
Karadut: halk hekimliğinde yer alan mellit yapımında da kullanılmaktadır. Mellit, başta soğuk algınlığı olmak üzere, bir çok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Bunların yanı sıra Karadut; reçel ve pekmez olarak da tüketilmektedir. Besin değeri yüksek, sindirimi kolay dut reçeli ide ve bağırsak hastalıklarında son derece etkili bir tedavi edici özelliğe sahip olduğu bilinmektedir. Hatta Tire'liler tarafından karadut'un kansere karşı da etkili olduğu söylenmektedir.
İncir: Tire'nin merkeze en uzak köylerinden biri olan Başköy'de yetiştirilen incirlerin dünyanın en kaliteli incirleri olduğu bilinmektedir. Tire incirleri vitamin ve mineral bakımından oldukça zengin bir gıdadır. Yüksek oranda kalsiyum ve demir içerdiğinden kansızlık ve kemik hastalıklarının tedavisinde kullanılabilmektedir.
Ayrıca kuru incir de çok değerli bir besin kaynağı olup bağırsaklardan toksik maddelerin atılması kandaki kollestrol seviyesinin düşürülmesi gibi tedavilerde tavsiye edilmektedir.
Kestane: Kestanenin, antik çağda kutsal sayıldığı için saraylarda verilen büyük şölenlerin değişmez lezzeti olduğu biliniyor.
Tire dağlarında yetiştirilen kestaneler besin ve ürün kalitesi nedeniyle özellikle Bursa'daki kestane şekeri imalatçıları tarafından yoğun olarak tercih edilmektedir. Tire'de sadece Cambazlı Köyü’nden elde edilen yıllık kestane miktarı 250 tonu bulmaktadır. Kestanedeki besin değerlerinin özellikle kış şartlarında yorgunluğu giderici bir etkisi bulunmaktadır
.
Ceviz: Tire dağlarında üretilen cevizlerin kabuk ve yapraklarının tıpta kullanıldığı bilinmektedir. Serin ve sulak yerlerde yetişen ceviz ağaçlarından Tire dağlarında oldukça kaliteli ve bol ürünler alınabilmektedir. Cevizin kansızlığı gidererek, temizlediği, deri çatlamalarına karşı deriyi beslediği, raşitizm hastalıklarında tedavi edici özelliğinden faydalanıldığı ayrıca verem ve şeker hastalıklarında tavsiye edildiği bilinmektedir.
HAYVANCILIK
Tire'deki hayvancılık işletmelerinin çoğunluğu ova arazileri bulunan köyler ve merkez ilçe ovalarında bulunmaktadır. Türkiye'nin en büyük süt toplama kooperatifinin de faaliyette olduğu Tire'de süt sığırcılığının bugünkü durumu oldukça gelişmiştir.
Son yıllarda Tire'deki süt sığır işletmeleri yapısal açıdan değerlendirildiğinde aile işletmeciliğinden ticari işletmeciliğe doğru değişim içerisine girdiği gözlenmektedir. Bu bağlamda Tire'de 100 baş ve üzeri süt sığırı yetiştiren yaklaşık 20 işletme bulunmaktadır.
Tire'de süt hayvancılığına paralel olarak 7.711 hektar çayır ve mera alanı mevcuttur. Bu yönüyle de Tire toprakları büyük ve küçükbaş hayvancılığın verimli bir şekilde yapılmasına ortam sağlamaktadır.
Tire'de günlük ortalama 250 tonu bulmaktadır. Bu üretimin bir kısmı yerel mandıralar tarafından işlenerek peynir, tereyağı, yoğurt, ve ayran olarak tüketime sunulmaktadır. Üretilen sütün önemli bir kısmı Türkiye’nin en büyük süt kooperatifi olan Tire Süt Kooperatifince toplanarak Türkiye'nin önde gelen süt ürünleri üreten firmalarına pazarlanıyor.
Tire Süt Kooperatifi 1800 ortağı ve günlük 140 ton süt toplama kapasitesi ile Tire hayvancılığının lokomotif gücü olarak dikkatleri çekmektedir. Tire Süt Kooperatifi’nin Tire'deki süt hayvancılığına modernleşme yönünde yaptığı katkılar da Türkiye standartları açısından oldukça önemlidir.
Tire'deki süt ürünleri imalatı yapan firmalar yılda yaklaşık 600 ton beyaz peynir, 350 ton tulum peyniri, 40 ton lor peyniri ve 60 ton tereyağı üretmektedirler.
Ayrıca Tire’de yapılan hayvancılık kapsamında yetiştirilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar et ürünleri sektöründe Türkiye'nin önde gelen firmalarınca pazarlanmaktadır.
